Wapan (a̱lyem)

a̱lyem Ji̱kunoyit nang á̱ lyiat mi̱ Naijeriya
               

Á̱ lyuut ati̱kut wuni di̱n Tyap Maba̱ta̱do ja (Maba̱ta̱do)

Wapan (ku Ji̱kun Wapan ku Kororofa,[1], Samba: Kpanzo, Kpazun) yet a̱lyem Ji̱kunoyit kya nang á̱ lyiat di̱ fam a̱keang Wukari a̱ni, mi̱ Si̱tet Ta̱raba, Naijeriya.

Wapan
a̱lyem, modern language
TafaJukun-Mbembe-Wurbo Jhyuk
A̱byinNaijeriya Jhyuk
Yet byin-a̱byinSi̱tet Benuwe, Fam A̱keangtung Mundundung, Si̱tet Na̱sa̱rawa, Si̱tet Pi̱lato, Si̱tet Ta̱raba Jhyuk
Ethnologue language status5 Developing Jhyuk

Ntangka̱i

jhyuk

Blench (2019) ku lyuut zwá-a̱lyiat jini nang kap sot a̱lyem nang á̱ ngyei Kororofa (Ji̱kun Wapan) a̱ni:[1]

  • A̱binsi
  • A̱tsak Wapan
  • Hõne
  • Da̱mpat (á̱ lyiat mi̱ Da̱mpat, SA̱M Wukari)

Fonoloji

jhyuk

Wapan ma̱ng lilyem Ji̱kunoyit nghyáng byia̱ á̱tsa̱ntsai nwunwuat nzwua̱i ma̱ng á̱gha̱ghap nwunwuat a̱nu ku nwai tai á̱ghyáng a̱ni di̱ fam a̱byin Afi̱rika Jenshyung.

A̱yin maai tak nyia̱ nwunwuat-a̱nu sak-tak-da̱-a̱tyem ku byia̱ a̱nwuat a̱ni ni̱ bwuak ku tyia̱ nwunwuat nzwua̱i a̱zaghyi á̱tsa̱ntsai nwunwuat nzwua̱i, di̱n jen jhyang á̱ ni̱ nshyia̱ nwunwuat nzwua̱i ku shi a̱ swak á̱tsa̱ntsai nwunwuat a̱nu, tangka̱i kyang a̱ga̱de nang koji wa á̱ maai li a̱hwa bah, ku á̱ nyia̱ nwunwuat sak-tak-da̱-a̱tyem nzwua̱i ku nwai yet si̱ nzwua̱i ka̱nang ku shyia̱ a̱zaghyi á̱tsa̱ntsai nwunwuat-a̱nu, zang nggu wa ma ngyet tangka̱i kyang a̱ga̱de nang koji wa á̱ maai li a̱hwa bah.

Á̱ ni̱ nshyia̱ á̱tsa̱ntsai nwunwuat-a̱nu hwa mi̱ a̱ka̱tyong nang ba, mba, ma̱ng á̱tsa̱ntsai nwunwuat nzwua̱i nang bã, mã ma̱nyin.

Gbangbang, da̱ a̱kwonu a̱kya, a̱yaagha̱ghap nwunwuat nzwua̱i ba: *mb ni̱ bwuak tyia̱ **mm a̱zaghyi á̱tsa̱ntsai nwunwuat nzwua̱i a̱wot ba̱ sii du ghyuai á̱ tyia̱ *m, ku bwuak kai tangka̱i tak ti̱tak ku nwai tai nghyáng nang zi̱ byia̱ di̱ yong huni.[2]

alofon wu Ṽ kpa̱mkpaan ma̱ng N   *mã *mãm *mba *mbãm *ba *bãm
*mb → *mm/_Ṽ *mã *mãm *mba *mmãm *ba *bãm
*mm → *m *mã *mãm *mba *mãm *ba *bãm
nwai C ngaan hu mba ba

Ya̱fang

jhyuk
  1. 1.0 1.1 Blench, Roger (2019). An Atlas of Nigerian Languages (4th ed.). Cambridge: Kay Williamson Educational Foundation.
  2. Larry Hyman, 1975. "Nasal states and nasal processes." In Nasalfest: Papers from a Symposium on Nasals and Nasalization, ngw. 249–264