Ishan (a̱lyem)

a̱lyem ka̱ tai a̱si̱ A̱do nang á̱ lyiat mami Naijeriya

Ishan (ku A̱san ku Esan) yet a̱lyem kya ka̱ tai a̱si̱ A̱do ka̱ byia̱ nwunwuat vwuon a̱ni mi̱ Naijeriya. Á̱ shyia̱ di̱ lyuut a̱yaagban swáng a̱lyiat ma̱ng nkwaa̱mbwat a̱gi̱rama a̱lyem Ishan mi̱ di̱ yong huni. A̱lyem ka si̱ byia̱ a̱balilyem ma̱ a̱di̱di̱t nang Ogwa, Ẹkpoma (Ekuma), Ebhossa (Ewossa), Ewohimi, Ewu, Ewatto, Ebelle, Igueben, Irrua, Ohordua, Uromi, Uzea, Ubiaja mbeang Ugboha.[1]

Ishan
a̱lyem, modern language
TafaEdo Jhyuk
A̱byinNaijeriya Jhyuk
Indigenous toSi̱tet Da̱li̱ta, Si̱tet A̱do, Fam A̱keangtung Mundundung Jhyuk
Ethnologue language status6a Vigorous Jhyuk

A̱balilyem jhyuk

Lyulyoot a̱balilyem Ishan ma̱nang Osiruemu (2010) ku tak a̱ni:[2]

A̱lyoot a̱gwomna̱ti A̱lyoot Ishan A̱ka̱vwuondyiat/A̱baka̱keang Susot A̱gwomna̱ti Mali
Ekpoma-Iruekpen Ekuma-Iruekpen Akahia, Ayetoro, Egoro, Amede, Eguare, Egoro Eko, Oikhena, Idoa, Igor, Izogen, Uhiele, Ujeme, Ukpenu, Urohi, idumebo, ihumudumu Esan West
Ewatto Ebhoato Okhuesan, Emu, Okhuedua Esan South East
Igueben Igueben Ebele, Uzebu, Uhe, Ebhosa, Ekpon Igueben
Ilushi Ilushi Oria, Onogholo, Uzea, Ugboha Esan South East
Irrua Uruwa Egua Ojirua, Atwagbo, Isugbenu, Usenu, Uwesan, Ugbohare, Ibori, Edenu, Ibhiolulu, Opoji Esan North East
Ogwa Ujogba Ogua Ugiogba Ujogba, Amahor, Ugun Esan West
Ohordua Okhuedua Ohordua, Ewohimi Esan South East
Ubiaja Ubiaza Eguare, Kpaja, Udakpa Esan South East
Udo Udo Udo, Ekpon, Ekekhen Igueben
Ugbegun Ugbegun Ugbegun, Ugbegun Ebodin, Ekekhen, Ewossa, Ujabhole, Ugbelor Esan Central
Ugboha Owaha Emu, Oria, Ilushi Esan South East
Uromi Urhomwun Uzea, Obeidun, Ivue, Ibhiolulu, Awo, Amendokhen, Ebulen, Ekomado, Uwesan Esan North East

Zwunzwuo-a̱lyem jhyuk

Ishan nyia̱ ta̱m ma̱ng zwunzwuó-a̱lyem ma̱ a̱di̱di̱t. A̱wot, zwunzwuó-a̱lyem Ishan á̱ ku ghwut ndyo di̱di̱ri̱k neet di̱ a̱si̱ Rom ji a̱ni si̱ bai 25:

a, b, d, e, ẹ, f, g, h, i, j, k, l, m, n, o, ọ, p, r, s, t, u, v, w, y, z.

Zwunzwuó-a̱lyem ji nang á̱ baat fafaan a̱ni di̱n cei-di̱n cei si̱ bai ncei 10:

bh, gb, gh, kh, kp, kw (á̱ ka nyia̱ ta̱m ma̱ng a̱nji ba̱t bah), mh, nw, ny, sh.

Ya̱fang jhyuk

  1. "Welcome To Esanland Edo state Nigeria". www.edoworld.net. Retrieved 2020-12-19.
  2. Osiruemu, Evarista. 2010. A structural dialectology of Esan. Doctoral dissertation, University of Ibadan.