Bini (a̱byin)

a̱byin di̱ fam-a̱byin Jenshyung Afrika

Ri̱pobi̱lik Bini
République du Bénin (Fi̱ransa)

A̱keangtung Porto-Novo
Shi kyai 114,763 km²
Shi á̱niet 11,733,059 ab. (2019)

A̱bwom a̱byin: "L'Aube Nouvelle" (Tyai Mam Fai)

A̱byin Bini ku Bene (Shong: Benin /bɛˈniːn/; Fi̱ransa: Bénin /benɛ̃/), á̱ lyen ma̱ng a̱lyoot a̱gwomna̱ti nka nang Ri̱pobi̱lik Bini wu (Fi̱ransa: République du Bénin; Shong: Benin Republic) (á̱ ku ngyei Dahomei gbangbang), yet a̱byin kya di̱ fam a̱byin Jenshyung Afrika. Ka̱ byia̱ a̱gi̱gak ma̱ng Togo di̱ fam jenshyung hu, Naijeriya di̱ fam a̱tyin hu, Burkina Faso di̱ fam a̱za-jenshyung hu, ma̱ng Ni̱njer di̱ fam a̱za-a̱tyin hu. Á̱kpa á̱niet nka ba̱ swat di̱ fam khwong kyai a̱sa̱khwot a̱tak hu hwa si̱ A̱ngam A̱sa̱khwot Bini wu a̱ yet kap A̱ngam A̱sa̱khwot Gini hu a̱ni di̱ ngaan fam a̱za si̱ fam tropik Kyai A̱sa̱khwot Ati̱lantik hu a̱ni.[1] A̱keangtung Bini kya yet Porto-Novo, a̱wot cuk a̱gwomna̱ti ji nshyia̱ Kotonu, a̱gba̱ndang a̱keang a̱byin wu a̱ swak mi̱ shi a̱ si̱ yet a̱keangtung a̱za̱za̱rak nzwa ka a̱ni. A̱byin Bini kup kyai a̱byin ku tat kilomita a̱ma̱ntanaai 114,763 (met a̱ma̱ntanaai 14,310) a̱wot á̱ ku tyan shi á̱niet nka hu á̱ sak kpa̱mkpaan ma̱ng miliyon 11.49. Bini yet a̱byin tropik kya, ka̱ ta̱yuk ba̱t di̱ khap, ka̱ si̱ yet a̱byin ka ghwut ma̱ng a̱lulo ma̱ng a̱myia̱kwaan di̱ lyiai ma̱ a̱gba̱mgbam kya. Ma̱ a̱di̱di̱t á̱niet nka ba̱ nyia̱ a̱cyuang a̱cyuang nta̱m nia ba̱ ka nshyiat kurum di̱ lyiai nkyang nang ba̱ ku cak da̱ a̱cyuang bibyinkhap mba hu.[2]

Ya̱fang jhyuk

  1. Hughes, R. H.; Hughes; J. S. (1992). "A Directory of African Wetlands". IUCN. P. 301. ISBN 978-2-88032-949-5.
  2. "Food and Agriculture Organization of the United Nations" United Nations, 29 Zwat A̱taa 2010.

A̱ka̱fwuop nta jhyuk